جامعه ها و تمدن ها در راه رشد و کمال به تدریج برای ارزش های اخلاقی و انسانی، حساب ویژه ای گشوده و به پاکی و آزادگی آراستگان به فضیلت ها بها می دهند. در این راه است که برخی مکان ها و زمان ها مورد تجلیل و احترام قرار می گیرند و برای آن ها حریم و حرمتی در نظر گرفته می شود: برای نمونه:
1. جهان معاصر اینک با وضع مقررات ویژه ای به سفارتخانه ها و هیأت های سالم سیاسی در راه انجام کارهای خویش، به ناگزیر مصونیت می بخشد.
2. با تنظیم قوانین و مقررات ویژه ای، آزادی و امنیت دانشگاه ها و مراکز علمی و پژوهشی، مراکز بهداشتی و درمانی، تلاش های بشردوستانه و انجمن های دفاع از حقوق بشر را تضمین می نماید.
3. با تدابیر حقوقی و اخلاقی، آزادی و امنیت پایگاه های مذهبی و مراکز عبادت و نیایش را گرامی داشته و تهاجم و تجاوز به حریم آن ها را برنمی تابد.
آری، جهان معاصر اینک پس از فراز و نشیب ها و زیان ها و قربانی های بسیار به این حقیقت ایمان آورده است، درحالی که این واقعیت ظریف و رشد بخش، از سپیده دم آفرینش مورد عنایت خدا بوده و پیامبران و پیشوایان آسمانی، همواره جامعه ها و تمدن ها را به این حقیقت ظریف توجه داده و به زورمداران و خودکامگان هشدار داده اند (1)
براساس همین واقعیت تاریخ ساز است که در نگرش اسلامی همه ی مسجدها ـ به ویژه «مسجدالحرام» مورد کمال توجه است، و برای حفظ حرمت آن، مقررات ویژه ای رسیده است؛ آداب و مقرراتی که به موجب آن ها از ورود آلودگان به وبای شرک و میکرب انحطاط آفرین کفر و حق ستیزی به ساحت آن ها جلوگیری می شود؛ همان گونه که ورود در حالت ناپاکی به آن مراکز مقدس نیز، ممنوع شناخته شده است؛
»فی بیوت اذن الله ترفع و یذکر فیها اسمه یسبح له فیها بالغدو و الاصال؛» (2)
در خانه های پرشکوهی که خدا اجازه داده است که همواره برافراشته باشند و قدر و منزلت آن ها اوج گیرد و نام باعظمت خدا در آن ها برده شده، و هر بامداد و شامگاه در آن ها او را ستایش کنند.
و نیز در راه حفظ صیانت و حرمت این مراکز مقدس عبادی و فکری و معنوی است که آلوده ساختن آن ها تحریم می گردد، و از انجام کارهایی
که باعث اهانت و یا خدشه دار شدن حرمت آن ها است، نهی می شود و حرمت آن ها به ویژه «مسجدالحرام» تا جایی است که شکار پرندگان یا حیوانات در قلمرو آن ـ طبق شرایط فقهی ـ ناروا اعلام می گردد.
همین گونه به پاره ای از روزها، شبها (3)، و برخی پدیده ها (4)، حرمت ویژه ای در نظر گرفته شده است.
1) فیل / 1 ـ 5.
2) نور / 36.
3) قدر / 1 ـ 5.
4) شمس / 11 ـ 15.