دعا، یا خواندن عاشقانه و خالصانه و پرشور و شعور آفریدگار هستی و راز و نیاز با آن سرچشمه ی زندگی و زیبایی و قدرت، نوعی عبادت و پرستش خدا و برترین نوع یکتاپرستی است.
روح و جان و مفهوم حقیقی چنین دعا و نیایشی، نه تنها عبادت خدا که بزرگ ترین عبادت، برتر از تلاوت قرآن، کلید نجات و رستگاری، رمز رشد و شکوفایی، سر ترقی و تکامل، راز رهایی از آتش دنیا و آخرت، از عوامل نجات از نگون ساری و تیره بختی، از وسایل اوج به سعادت و خوشبختی، مایه ی حرکت به سوی خودسازی و ساختن خانه و خانواده و نزدیکان و هم دینان و همنوعان، موجب گسترش ارزش های
اخلاقی و والایی های انسانی در مزرعه ی جامعه، و عامل زدوده شدن ضد ارزش ها از کران تا کران دل ها و جامعه ها و تمدن هاست؛ چرا که در پرتو چنین دعا و نیایشی انسان به این رشد و اوج پر می کشد:
الف ـ انسان از سویی به شناخت آفریدگار هستی ـ که برترین سرمایه ی هر انسان است ـ پر می گشاید.
ب ـ و از دگرسو با احساس نیاز در برابر آن بی نیاز، از آفت های ویرانگری چون غرور، خودکامگی و تکبر ـ که ریشه ی نگون ساری هاست ـ پاک می گردد و دست نیاز به بارگاه آن بی نیاز می برد.
ج ـ از سویی در می یابد که سرچشمه ی نعمت ها و ارزانی دارنده ی موهبت ها، تنها اوست و در نتیجه به او عشق می ورزد و با او پیوند عاطفی ـ که یکی از راه های رشد و سازندگی است ـ برقرار می سازد.
هـ ـ از سوی دیگر با همین احساس نیاز، فرمانبرداری او را گردن می گذارد و به سعادت دنیا و آخرت پر می گشاید.
وـ از طرف دیگر دعا و نیایش به امید و نوید می دهد و اعتماد به نفس می بخشد و از آفت های روانی، چون: یأس و نومیدی مصونش می دارد و او را به تلاش قهرمانانه بر می انگیزد، و چون می داند که برآمدن دعاها و پذیرفته شدن نیایش او، در گرو شرایطی چون: خودسازی و اصلاح جان و عملکرد است، از این راه موفق به توبه و خودسازی و انجام کارهای شایسته می گردد و در پرتو جهاد با نفس می کوشد تا به
ارزش های اخلاقی، عقیدتی، فرهنگی، فکری، علمی، اجتماعی و انسانی آراسته و در همه ی میدان ها خود را از ضد ارزش ها پیراسته سازد.
زـ از سویی از آنجایی که در می یابد که هنگامه ی دعا و شرط آن، این است که همه ی تلاش ها را در راه برآمدن خواسته ها انجام دهد و همه ی عوامل و شرایط ظاهری و طبیعی موفقیت را فراهم آورد و آن گاه دعا کند، در نتیجه به تکامل و پیشرفت موفق می گردد.
ح ـ و از طرفی از آنجایی که می داند زشتکاری و گناه و استبداد و حق کشی، موانع برآمدن خواسته ها و دعاهاست، از این زشتی ها دوری می جوید.
